Door RUIMTEVOLK

‘Initiatieven die de stad – vaak tijdelijk – veranderen, geholpen door sociale media of soms met puur als doel een hit op sociale media. Dat is Facebook Urbanism. Met een korte terugblik op de RUIMTEVOLK-zomerborrel, waarbij we in gesprek gingen over dit fenomeen, gaan wij de zomerstop in. (…)

Tijdens de RUIMTEVOLK-zomerborrel zorgt Martijn Duineveld, cultureel geograaf, voor kritische reflectie met zijn recensies van vier nog ongeschreven boeken. Ze zijn gepubliceerd in 2024 en blikken terug op de jaren waar we ons nu in bevinden.

Het eerste boek is De Paleiskunstenaars, van Roza Rozentaeler. Het beschrijft hoe een generatie jonge elites in de grote steden dansen op de restanten van de welvaartsmaatschappij. Zoals de soldaten feestvierden in het paleis van Saddam Hoessein na diens omverwerping. Ze creëren geen duurzame verandering, maar feesten met een knip-en-plak-creativiteit, met interventies met eenzelfde beeldtaal van Montreal tot Berlijn tot Arnhem.

Het boek van Pablo Harvey, getiteld Cappuccino anarchism and the production of elite city scapes, gaat ook in op deze elite die is opgestaan. Onder een sausje van hip en cool en innovatie en democratie werden steeds meer delen van de openbare ruimte toegeëigend. Basketbal veldjes moesten plaatsmaken voor moestuinen, groentenbakken verdreven de hangplek. De exclusieve praktijk stuitte steeds vaker op verzet. Harvey omschrijft mooi hoe het verzet tegen gentrification en hipstercultuur groeit. Van verfbommetjes en eieren tot bommen in leuke theehuisjes.

De non-ideologie van de generatie snelle stadsmakers wordt kleurrijk beschreven in De pudding Tarzan generatie, van journalist Kees van Rucphen. Ze creëren stedelijk enclaves voor zichzelf en gelijkgestemden maar ze zijn blind voor de enorme opgaven die de steden van vandaag en morgen te wachten staan. De enorme ongelijkheid in toegang tot informatie, recht, macht en geld die zich mondiaal en lokaal manifesteert gaat aan hen voorbij. Het zijn Pudding Tarzans: stoer van buiten, pudding van binnen.

Tot slot bespreekt Duineveld Camoufleer en overwin, een managementboek voor ambtenaren in tijden van crisis, geschreven door Bernadette Buffraum. Daarin zet zij uiteen hoe Pop-Up een perfecte legitimatie is van een pervers systeem van ruimtelijke ordening. Het kost niet veel tot niks om jongeren wat ruimte te geven en daarmee als overheid makkelijk te scoren. Je kunt als gemeente doen alsof je bij de tijd bent. Het camoufleert dat de ruimtelijke ordening in een grote crisis zit, dat gemeentes miljarden hebben moeten afschrijven omdat ze samen met projectontwikkelaars dachten heel veel geld te verdienen aan het omzetten van landbouwgrond in bouwgrond. De hipster en zijn pop-up landscape is de excuus-Truus en het camouflagepak van een pervers ruimtelijke ordeningsapparaat.

Duineveld, zegt over Roof Garden: ‘Ik woon hier en vind het gaaf’. Maar met de fictieve recensies wil hij met ironie vraagtekens zetten bij de duurzaamheid van de vele pop-up initiatieven. Om daaraan toe te voegen: ‘Of deze boeken ooit geschreven zullen worden is natuurlijk aan jullie.’’

BRON: http://ruimtevolk.nl/blog/de-zomer-primetime-voor-facebook-urbanism/